Hoe geven we invulling aan de verandering van de functie POH-GGZ?

In een eerdere blog schreven we al over de meerwaarde van de POH-GGZ. Om deze meerwaarde optimaal te benutten, is het belangrijk om de functie goed te laten aansluiten bij het bredere spectrum van GGZ-zorg. Niek licht in het webinar hierbij twee onderwerpen uit: 1) samenwerking met partners, en 2) de wijze waarop de (POH-)GGZ in de praktijk is georganiseerd.

1. Samenwerking met partners

“De drie domeinen – sociaal domein, huisartsenzorg en GGZ – hebben een behoorlijke tijd los van elkaar gefunctioneerd. Dit was mede ingegeven door de (financiële) schotten en de ‘ketengedachten’. De laatste jaren hebben de drie domeinen elkaar iets beter leren kennen. Enkele vormen van samenwerking zijn ontstaan, zoals consultatie tussen huisartsenzorg en GGZ, en het multidisciplinaire overleg (MDO). Echter, om uiteindelijk echt de gezondheid van mensen te bevorderen is een intensievere samenwerking noodzakelijk”, stelt Niek.

Het IZA beschrijft bijvoorbeeld dat in het sociaal domein een toename wordt ervaren van het aantal mensen met complexe problematiek dat geen of geen tijdige behandeling krijgt, terwijl de GGZ zich nog te vaak direct richt op behandeling van psychische klachten die voortkomen uit problemen op andere levensgebieden. In de praktijk is het vaak moeilijk om snel de juiste expertise te organiseren.

Niek: “Dit benadrukt de noodzaak van een structurele samenwerking, niet als doel op zich, maar gericht op netwerken. Samenwerking moet iets toevoegen of oplossen.”

2. Wijze waarop (POH-)GGZ in de praktijk is georganiseerd

“Eén van de afspraken in het IZA betreft de uitbreiding van POH-GGZ uren. In de basis biedt dit waardevolle ruimte die daarmee deels een antwoord kan zijn op de toenemende vraag. Echter, ‘meer van hetzelfde’ is op langere termijn niet de oplossing.

De zichtbaarheid van de meerwaarde van een POH-GGZ moet worden vergroot. Dit is iets waar we zelf invloed op kunnen hebben. Dit betekent dat we de functie inzetten, daar waar die voor bedoeld is: het kortdurend behandelen van veelvoorkomende, milde psychische problematiek en eenvoudige psychische stoornissen bij patiënten binnen de huisartsenpraktijk. Vraagstukken die niet binnen dit kader vallen, moeten elders en/of anders worden aangepakt.”

Maar hoe dan?

“In de kern gaat het erom dat je doet wat past bij jouw patiëntenpopulatie en de visie die de huisartsenpraktijk heeft op psychische problematiek binnen de praktijk. Dit mét de focus op het verbeteren van gezondheid, met misschien wel een steeds grotere rol voor de maatschappij en het sociaal domein”, aldus Niek.

Vanuit deze gedachte maken we met Praktijksteun de vertaalslag naar een zestal thema’s:

• Eigen werkwijze POH-GGZ: Welke aanpassing in de eigen werkwijze maakt impact? Er kan daarbij een vertaling worden gemaakt van het programma ‘Meer Tijd Voor de Patiënt’ naar GGZ-problematiek. Maar ook, hoezeer is de praktijk en de POH-GGZ bezig met instroom, doorstroom en uitstroom? De vraag naar zorg is namelijk zo groot dat we het niet allemaal kunnen oppakken. Normaliseren, alternatieve oplossingen aandragen en durven loslaten zijn daarbij passende gespreksonderwerpen.
• Samenwerking in de huisartsenpraktijk: Hoe wordt de samenwerking binnen de praktijk vormgegeven? Vinden er bijvoorbeeld structurele werkoverleggen plaats en wat is de rol van de POH-GGZ op die momenten?
• Samenwerking rondom de huisartsenpraktijk: Met wie wil je samenwerken en waarom? Oftewel, wat moet de samenwerking oplossen voor jou en/of een specifieke doelgroep? Vervolgens kunnen keuzes worden gemaakt in de te betrekken partijen en de vorm van samenwerken. Is een verkennend gesprek passend of dient het te gaan om wijksamenwerking, verwijsondersteuning of co-behandeling?
• Zorgaanbod in de huisartsenpraktijk: Welk zorgaanbod wordt vanuit de praktijk aangeboden aan patiënten? Iedere praktijk biedt een individueel aanbod in de vorm van consulten aan. Echter, wat kun je als praktijk of POH-GGZ bieden aan een patiënt op de momenten dat jij niet beschikbaar bent? Denk hierbij aan psycho-educatie en online zelfhulp. Het doel moet zijn dat wij als zorg een passant zijn in het leven van iemand. Dit betekent dat iemand uiteindelijk ook zonder professional verder moet kunnen.
• Digitaal werken: In hoeverre worden digitale mogelijkheden ingezet? Kunnen we de patiënt meer onderdeel laten worden van het werkproces van een zorgprofessional? Dit gaat onder andere om goede informatievoorziening naar patiënten. Het inzetten van e-health, beeldbellen en op termijn wellicht AI-mogelijkheden, kunnen hierbij ondersteunend zijn.
• (Borging) kwaliteit (POH-)GGZ zorgverlening: Uiteraard willen we de kwaliteit van zorg blijven borgen. Dit kan onder andere door het organiseren van scholingen, intervisies, begeleiding en intercollegiaal contact. Deze aspecten mogen om inhoud gaan, maar ook over vaardigheden die nodig zijn in deze verandering.

Meer lezen? In de volgende blog gaan we dieper in op wat deze veranderingen betekenen voor de functie POH-GGZ.