Terug naar overzicht

Rubriek: ‘Een dagje in de praktijk met…’

“Kortgeleden mocht ik weer een dagdeel meelopen met een collega. Deze keer liep ik, in een dorpspraktijk, een ochtend mee met POH-GGZ Rian”, begint Rudolf Keijzer, algemeen directeur. Naar buiten gaan, de werkvloer en verbinding opzoeken. Een waardevol dagdeel met nieuwe inzichten, zowel voor Rudolf als voor Rian.

Gekleurd door ervaringen

Rudolf: “De ochtend dat ik meeliep, ontving Rian enkel patiënten die al eens eerder bij haar waren geweest. Met frisse aandacht werd er aan het eerste gesprek, met moeder en tiener, begonnen. Een duidelijk bezorgde moeder, begrijpelijk want het gezin heeft behoorlijk wat meegemaakt de laatste jaren. De moeder was, gekleurd door eerdere ervaringen bij twee andere kinderen, overtuigd dat een verwijzing naar de SGGZ de goede stap zou zijn. Rian was niet overtuigd van een stoornis die in de SGGZ behandeld moet worden. Ze heeft in het gesprek een mooi staaltje werk laten zien, door niet direct tegen de mening van de moeder in te gaan. Omdat de patiënt vooral via de moeder een hulpvraag uitgesproken had, en zelf tijdens het gesprek passiever was, is de daadwerkelijke hulpvraag nog ‘onderweg’. Rian heeft, door zaken goed uit te leggen, de moeder en haar dochter kunnen overtuigen van de juiste keuze; een traject in de GBGGZ. Als voorbereiding op het traject in de GBGGZ heeft Rian in de komende zes weken nu de kans om de tiener 1-op-1 te zien. Met behulp van bijvoorbeeld een e-healthmodule kan Rian wellicht tot de echte hulpvraag van de patiënt zelf komen.

Werkend aan revalidatie

Niet veel later zaten we met een man van middelbare leeftijd. Op het puntje van de stoel en met brede gebaren was de man zichtbaar opgeladen over een voorval op het werk. Het duurde daarom even voordat het mij helemaal duidelijk werd wat het probleem was. Werkend aan zijn revalidatie, voelde hij zich niet gezien. Het doet iets met iemand als de omgeving denkt dat je genezen bent, maar je jezelf nog niet zo voelt. Tijdens het gesprek was het heel erg moeilijk om het daadwerkelijk daar over te kunnen laten gaan. Het is Rian gelukt door zelf rustig te blijven en het te benoemen, om de energiepiek bij de man wat naar beneden te brengen. Deze man heeft overduidelijk baat bij goede begeleiding, misschien zelfs wel behandeling. Toch blijf ik mij afvragen of en hoe je in de rol van POH-GGZ deze man naar de daadwerkelijke hulpvraag kunt geleiden.

Een eigen verhaal

Het is geen verrassing meer als ik vertel dat iedere patiënt een verschillend en eigen verhaal heeft. Zo volgde een gesprek met een man die je al bij de handdruk het beste gunt. Hij is belazerd, maar blijft geloven in het goede van de ander en blijft andere waardevolle hulp bieden. Hij is sterker geworden van de situatie en kan inmiddels ook weer wat voor zichzelf kiezen. Mooi om te zien hoeveel waarde je toevoegt in iemands leven vanuit je rol als POH-GGZ. Het laatste gesprek was echt weer heel anders. Rian had het gevoel dat de vrouw in het vorige gesprek teleurgesteld en een beetje boos was toen Rian vertelde dat de uitkomst van de hulpvraag geen zorg omvatte. Goede inschatting denk ik. De boosheid bij de vrouw was ook weggezakt. Jammer dat er geen wonder verricht kan worden, maar ze had er begrip voor en kon het beter afsluiten. Het gesprek duurde nog geen tien minuten, en toch was het zinvol.

De juiste balans

Gedurende de dag stond Rian nog een uitdaging te wachten. Een casus waarbij eventueel een melding gedaan dient te worden bij Veilig Thuis. Hier zijn veel verschillende professionals en instanties betrokken. Tot nu durfde niemand de knoop door te hakken, in overleg met de huisarts gaat Rian hierin nu voorop. En dit is best moeilijk, want (bijna voorspelbaar) gaat het om een patiënt die probeert iedereen voor zich te winnen en te manipuleren. Rian krijgt af en toe dan ook mailtjes van deze patiënt. Daar gaat ze super mee om. Ze heeft duidelijke afspraken met de patiënt, maar het laat je niet koud. Natuurlijk niet. Hopelijk is het op een goede manier verlopen. Het brengt mij wel bij het punt waar ik al eerder wel eens over schreef of sprak; de balans tussen betrokken en benaderbaar aan de ene kant en professionele afstand aan de andere kant is altijd een uitdaging.

Waardevolle ochtend

Het was erg leuk om met Rian enkele uren te mogen meelopen. Natuurlijk op de eerste plaats omdat Rian een fijn mens is, maar ook omdat gedurende het meelopen er tijd was om met elkaar in gesprek te gaan.” Rian: “Naast dat het meelopen er voor zorgt dat Rudolf een kijkje in de praktijk krijgt, gebeurde er natuurlijk ook van alles bij mij. Bewust van een observator gaat volgens mij alles toch net anders dan anders. Je kan het niet uitzetten dat je bewustzijn dit opmerkt en je dus bewuster raakt van jezelf op dat moment. Waar het in eerste instantie dus ook vervelend lijkt -liever ben ik namelijk niet de hele tijd bewust van mezelf, die automatische piloot is ook erg fijn want geeft mijn volle aandacht aan het moment-, blijkt het voor een ochtend ook erg waardevol. Rudolf weet toch aspecten aan te stippen waar ik minder de aandacht op leg. Of merkt iets op aan het gedrag van de patiënt en mijn wisselwerking daarop, waar ik zelf al aan gewend ben geraakt en waardoor ik het minder door heb. Het stelde mij weer op scherp. Naar de persoon tegenover mij en naar mezelf. Dat maakt dat ik wederom besef hoe we in ons vak af en toe die observator nodig hebben. Dan wel door mezelf te observeren en casussen in te brengen bij de intervisie zodat ik bewust raak van mijn eigen rol hier, dan wel doordat er iemand mee kijkt en je samen kan sparren. Natuurlijk dender ik anders niet onbewust door, maar we blijven afhankelijke wezens en hebben naar mijn ervaring onze omgeving hier gewoon voor nodig. Kortom, een waardevolle ochtend.”

”Rian, enorm bedankt voor de uitnodiging en de kans om mee te lopen! Zoals ik ook een eerdere keer schreef; wat jullie mogen zien en kunnen betekenen voor de patiënt in de spreekkamer is een traktatie om mee te maken, en voor mij een drijfveer om jullie daarin te ondersteunen. Ik hoop dat het jou en je collega’s ook inspireert tot het blijven vinden van de verbinding en het wisselen van gedachten. Verbinding met ons als organisatie, en ook onderling.”